ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ - ΓΡΙΠΗ

Πνευμονία - Ορισμός
Η πνευμονία είναι μια αναπνευστική πάθηση, στην οποία υπάρχει λοίμωξη των πνευμόνων. Η πνευμονία της κοινότητας αναφέρεται σε πνευμονία σε ανθρώπους που δεν ήταν πρόσφατα σε νοσοκομείο ή άλλη μονάδα περίθαλψης (οίκος φροντίδας, μονάδα αποκατάστασης).

Αίτια
Η πνευμονία είναι μια κοινή νόσος που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Η πνευμονία μπορεί να προκληθεί από βακτήρια, ιούς και μύκητες.
Οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να αποκτήσετε πνευμονία περιλαμβάνουν:
Βακτήρια και ιούς που ζουν στη μύτη, στους παραρρίνιους κόλπους ή στο στόμα, που μπορεί να εξαπλωθούν στους πνεύμονες.
Μπορεί να εισπνεύσετε κάποια από αυτά τα μικρόβια κατευθείαν στους πνεύμονες.
Αναρρόφησης τροφής, υγρών, εμετού ή εκκρίσεις από το στόμα στους πνεύμονες (πνευμονία από εισρόφηση).
Η πνευμονία που προκαλείται από βακτήρια τείνει να είναι πιο σοβαρή. Στους ενήλικες, τα βακτήρια είναι το πιο κοινό αίτιο της πνευμονίας.
Το πιο κοινό παθογόνο που προκαλεί πνευμονία στους ενήλικες είναι το Streptococcus pneumoniae.
Η άτυπη πνευμονία προκαλείται από βακτήρια, όπως τα Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae και Chlamydophila pneumoniae.
Η πνευμονία από Pneumocystis jiroveci παρατηρείται σε κάποιες περιπτώσεις σε άτομα με διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα (εξαιτίας AIDS ή συγκεκριμένων φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα).
Τα Staphylococcus aureus, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pyogenes, Neisseria meningitidis, Klebsiella pneumoniae, or Haemophilus influenzae είναι άλλα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία.
Η φυματίωση μπορεί να προκαλέσει πνευμονία σε κάποια άτομα, ιδιαίτερα αυτά με ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα.
Οι ιοί αποτελούν, επίσης, ένα κοινό αίτιο πνευμονίας, ιδιαίτερα σε βρέφη και μικρά παιδιά.
Οι παράγοντες κινδύνου (παθήσεις που αυξάνουν τις πιθανότητες για πνευμονία) περιλαμβάνουν:

Εγκεφαλική παράλυση
Χρόνια πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ, βρογχιεκτασία, κυστική ίνωση)
Κάπνισμα
Δυσκολία κατάποσης (που οφείλεται σε εγκεφαλικό, άνοια, νόσο Parkinson ή άλλες νευρολογικές παθήσεις)
Ανοσολογικό πρόβλημα
Διαταραγμένη συνείδηση (απώλεια εγκεφαλικής λειτουργίας λόγω άνοιας, εγκεφαλικού ή άλλων νευρολογικών παθήσεων)
Διαβίωση σε εγκατάσταση νοσηλείας
Άλλες σοβαρές νόσους, όπως καρδιοπάθεια, κίρρωση ήπατος ή σακχαρώδη διαβήτη
Πρόσφατο χειρουργείο ή τραύμα
Πρόσφατη ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα, λαρυγγίτιδα, γρίπη)
Συμπτώματα
Συμπτώματα
Τα πιο κοινά συμπτώματα της πνευμονίας είναι:
Βήχας (σε κάποιες πνευμονίες μπορεί να βγάζετε με το βήχα πρασινωπή ή κιτρινωπή βλέννα ή ακόμα και αιματηρή βλέννα).
Πυρετός, που μπορεί να είναι ήπιος ή υψηλός.
Ρίγη
Δύσπνοια (μπορεί να συμβαίνει μόνο όταν ανεβαίνετε σκάλες).

Τα επιπρόσθετα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Σύγχυση, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους
Υπερβολική εφίδρωση και κολλώδες δέρμα
Πονοκέφαλος
Απώλεια της όρεξης, χαμηλή ενέργεια και κόπωση
Οξύ ή διαξιφιστικό θωρακικό άλγος που επιδεινώνεται όταν αναπνέετε βαθιά ή βήχετε.
Εξετάσεις και Δοκιμασίες
Εξετάσεις και Δοκιμασίες
Εάν έχετε πνευμονία, μπορεί να κοπιάζετε να αναπνεύσετε ή να έχετε ταχύπνοια. Κατά την ακρόαση του θώρακα με στηθοσκόπιο, ακούγονται τρίζοντες. Μπορούν να ακουστούν και άλλοι παθολογικοί ήχοι μέσω στηθοσκοπίου ή επίκρουσης. Ο γιατρός πιθανότατα θα παραγγείλει μια ακτινογραφία θώρακος εάν υπάρχει υποψία πνευμονίας.

Κάποιοι ασθενείς μπορεί να απαιτούν επιπλέον δοκιμασίες, όπως:
Αέρια αρτηριακού αίματος για να διαπιστωθεί εάν φτάνει αρκετό οξυγόνο στο αίμα από τους πνεύμονες.
Γενική αίματος για να ελεγχθεί ο αριθμός των λευκών.
Αξονική τομογραφία θώρακος
Χρώση κατά Gram και καλλιέργεια των πτυέλων προς αναζήτηση του οργανισμού που προκαλεί τα συμπτώματα.
Καλλιέργεια πλευριτικού υγρού, εάν υπάρχει υγρό στο χώρο που περιβάλλει τους πνεύμονες.
Αντιμετώπιση
Ο γιατρός σας θα πρέπει πρώτα να αποφασίσει εάν θα πρέπει να εισαχθείτε στο νοσοκομείο. Εάν η αντιμετώπιση γίνει στο νοσοκομείο, θα λάβετε υγρά και αντιβιοτικά ενδοφλέβια, οξυγονοθεραπεία και πιθανότατα αναπνευστική θεραπεία. Είναι πολύ σημαντικό να σας χορηγηθούν αντιβιοτικά όσο το δυνατό πιο σύντομα μετά την εισαγωγή σας.

Είναι περισσότερο πιθανό να εισαχθείτε στο νοσοκομείο εάν:
Έχετε ένα άλλο σοβαρό ιατρικό πρόβλημα
Έχετε σοβαρά συμπτώματα
Δεν μπορείτε να φροντίσετε τον εαυτό σας στο σπίτι, ή δεν μπορείτε να φάτε ή να πιείτε
Είστε μεγαλύτερος των 65 ετών ή μικρό παιδί
Λαμβάνατε αντιβιοτικά στο σπίτι αλλά δεν βελτιωθήκατε

Ωστόσο, πολλά περιστατικά μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Εάν το αίτιο της πνευμονίας είναι βακτήρια, τότε ο γιατρός θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη με αντιβιοτικά. Μπορεί να είναι δύσκολο για το γιατρό σας να γνωρίζει εάν έχετε ιογενή ή βακτηριακή πνευμονία και κατά συνέπεια είναι πιθανό να πάρετε αντιβιοτικά.

Οι ασθενείς με ήπια πνευμονία που είναι κατά τα άλλα υγιείς, σε κάποιες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με μακρολιδικά αντιβιοτικά από του στόματος (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη).

Οι ασθενείς με άλλες σοβαρές νόσους, όπως καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή εμφύσημα, νεφροπάθεια ή διαβήτη συχνά αντιμετωπίζονται με ένα από τα ακόλουθα:
Φθοριοκινολόνη (λεβοφλοξακίνη, γεμιφλοξακίνη ή μοξιφλοξακίνη).
Υψηλή δόση αμοξικιλλίνης ή αμοξυκιλλίνης-κλαβουλανικού, συν ένα μακρολιδικό αντιβιοτικό (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη).
Αντιβιοτικά κεφαλοσπορίνης (για παράδειγμα, κεφουροξίμη ή κεφποδοξίμη) συν μια μακρολίδη (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη).

Εάν το αίτιο είναι ένας ιός, τα τυπικά αντιβιοτικά ΔΕΝ θα είναι αποτελεσματικά. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει αντιιικά φάρμακα.

Μπορείτε να ακολουθήσετε τα επόμενα βήματα στο σπίτι:
Ελέγξτε τον πυρετό σας με ασπιρίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ, όπως ιβουπροφαίνη ή ναπροξένη) ή ακεταμινοφαίνη. ΜΗΝ δίνεται ασπιρίνη στα παιδιά.
Μην παίρνετε φάρμακα για το βήχα πριν μιλήστε πρώτα με το γιατρό σας. Τα φάρμακα για το βήχα μπορεί να δυσκολέψουν την απόχρεμψη των φλεμάτων.
Να πίνετε πολλά υγρά για να αραιώνουν οι εκκρίσεις και να είναι πιο εύκολο να βγάλετε τα φλέματα.
Ξεκουραστείτε αρκετά. Ας αναλάβει κάποιος άλλος τις οικιακές εργασίες.
Πρόγνωση
Με την αντιμετώπιση, οι περισσότεροι ασθενείς θα βελτιωθούν μέσα σε 2 εβδομάδες. Οι ηλικιωμένοι και οι εξασθενημένοι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται θεραπεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Αυτοί που είναι περισσότερο πιθανό να έχουν επιπλεγμένη πνευμονία περιλαμβάνουν:
Ηλικιωμένους και πολύ μικρά παιδιά.
Άτομα στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί καλά.
Άτομα με άλλα σοβαρά ιατρικά προβλήματα, όπως διαβήτης ή κίρρωση του ήπατος.
Ο γιατρός σας μπορεί να διασφαλίσει ότι η ακτινογραφία θώρακός σας είναι φυσιολογική μετά την αγωγή με αντιβιοτικά. Ωστόσο, μπορεί να περάσουν εβδομάδες έως ότου η ακτινογραφία σας καθαρίσει.
Πιθανές Επιπλοκές
Οι πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:
Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS), μια σοβαρή μορφή αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Εμπύημα ή απόστημα πνεύμονα. Αυτές είναι σπάνιες, αλλά σοβαρές, επιπλοκές της πνευμονίας. Συμβαίνουν όταν δημιουργούνται θύλακοι πύου μέσα ή γύρω από τον πνεύμονα. Αυτοί θα πρέπει σε κάποιες περιπτώσεις να παροχετεύονται με χειρουργείο.
Αναπνευστική ανεπάρκεια, που απαιτεί μηχανική αναπνευστική υποστήριξη ή αναπνευστήρα
Σήψη, μια κατάσταση στην οποία υπάρχει ανεξέλεγκτο οίδημα (φλεγμονή) στο σώμα, που μπορεί να οδηγήσει σε οργανική ανεπάρκεια.

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Καλέστε το γιατρό σας εάν έχετε:
Επιδεινούμενα αναπνευστικά συμπτώματα
Δύσπνοια, ρίγη ή επίμονους πυρετούς
Ταχύπνοια ή επώδυνη αναπνοή
Βήχα που προκαλεί αιμόπτυση
Θωρακικό άλγος που επιδεινώνεται όταν βήχετε ή εισπνέετε
Νυχτερινές εφιδρώσεις ή ανεξήγητη απώλεια βάρους
Σημεία πνευμονίας και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως συμβαίνει με τον HIV ή τη χημειοθεραπεία.
Τα βρέφη με πνευμονία μπορεί να μην έχουν βήχα. Καλέστε το γιατρό σας εάν το βρέφος σας γογγύζει ή η περιοχή κάτω από το θωρακικό κλωβό αποτραβιέται κατά την αναπνοή.
Πρόληψη
Να πλένετε τα χέρια σας συχνά, ιδιαίτερα αφού φυσήξετε τη μύτη σας, πάτε στην τουαλέτα, αλλάξετε πάνες και πριν φάτε ή προετοιμάσετε φαγητό.

Μην καπνίζετε. Ο καπνός βλάπτει την ικανότητα των πνευμόνων να αποκρούσουν τη λοίμωξη.

Τα εμβόλια μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της πνευμονίας στα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με διαβήτη, άσθμα, εμφύσημα, HIV, καρκίνο ή άλλες χρόνιες παθήσεις:
Ένα φάρμακο που καλείται Synagis (παλιβιζουμάμπη) χορηγείται σε κάποια παιδιά μικρότερα των 24 μηνών για την πρόληψη της πνευμονίας που προκαλείται από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.
Το εμβόλιο της γρίπης προλαμβάνει την πνευμονία και άλλα προβλήματα που προκαλούνται από τον ιό της γρίπης. Πρέπει να χορηγείται ετησίως για προστασία έναντι νέων στελεχών.
Το εμβόλιο Hib προλαμβάνει την πνευμονία στα παιδιά που προκαλείται από τον Haemophilus influenzae type b.
Το πνευμονοκοκκικό εμβόλιο (Pneumovax, Prevenar 13) μειώνει τις πιθανότητες να πάθετε πνευμονία από Streptococcus pneumoniae.
Εάν έχετε καρκίνο ή HIV, μιλήστε με το γιατρό σας για πρόσθετους τρόπους πρόληψης της πνευμονίας και άλλων λοιμώξεων.

Βρογχίτιδα Ορισμός

Βρογχίτιδα είναι η φλεγμονή των κύριων αεραγωγών των πνευμόνων. Η βρογχίτιδα μπορεί να είναι σύντομη (οξεία) ή χρόνια, που σημαίνει ότι διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα και συχνά υποτροπιάζει.

Η οξεία βρογχίτιδα γενικά ακολουθεί μια ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού. Αρχικά, επηρεάζει τη μύτη, τους μετωπιαίους κόλπους και το λαιμό και στη συνέχεια εξαπλώνεται στους πνεύμονες. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να πάθετε μια άλλη (δευτεροπαθή) βακτηριακή λοίμωξη στους αεραγωγούς. Αυτό σημαίνει ότι βακτήρια μολύνουν τους αεραγωγούς, επιπρόσθετα στον ιό.

Τα άτομα με κίνδυνο για οξεία βρογχίτιδα περιλαμβάνουν:

Τους ηλικιωμένους, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
Τα άτομα με καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια
Τους καπνιστές

Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια μακροχρόνια πάθηση. Οι ασθενείς έχουν βήχα που παράγει περίσσεια βλέννα. Για να διαγνωσθείτε με χρόνια βρογχίτιδα θα πρέπει να έχετε παραγωγικό βήχα τις περισσότερες μέρες του μήνα για τουλάχιστον 3 μήνες.

Η χρόνια βρογχίτιδα είναι ένας τύπος χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας ή ΧΑΠ για συντομία. (Το εμφύσημα είναι άλλος τύπος ΧΑΠ).

Τα ακόλουθα μπορούν να επιδεινώσουν τη βρογχίτιδα:

Ατμοσφαιρική ρύπανση
Αλλεργίες
Συγκεκριμένα επαγγέλματα (όπως εξόρυξη κάρβουνου, κατασκευή υφασμάτων ή χειρισμός σιτηρών)
Λοιμώξεις

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα οποιουδήποτε τύπου βρογχίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:
Δυσφορία στο στήθος
Βήχα που παράγει βλέννα? Εάν το χρώμα είναι κιτρινοπράσινο, είναι περισσότερο πιθανό να πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη
Κόπωση
Πυρετό, συνήθως χαμηλό
Δύσπνοια που επιδεινώνεται με την προσπάθεια ή την ήπια δραστηριότητα
Συριγμό

Ακόμα και μετά την αποδρομή μιας οξείας βρογχίτιδας, μπορεί να έχετε έναν ξηρό, ενοχλητικό βήχα που εμμένει για αρκετές εβδομάδες.

Τα επιπρόσθετα συμπτώματα της χρόνιας βρογχίτιδας περιλαμβάνουν:
Οίδημα αστραγάλων, άκρου πόδα και ποδιού
Κυανά χείλη από χαμηλά επίπεδα οξυγόνου
Συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις (όπως κρυολόγημα ή γρίπη)
Εξετάσεις και Δοκιμασίες
Ο γιατρός θα ακροαστεί τους πνεύμονές σας με ένα στηθοσκόπιο. Μπορεί να υπάρχουν ανώμαλοι ήχοι στους πνεύμονες που ονομάζονται ρόγχοι ή άλλοι ανώμαλοι αναπνευστικοί ήχοι.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
Ακτινογραφία θώρακος
Οι λειτουργικές εξετάσεις των πνευμόνων παρέχουν πληροφορίες που είναι χρήσιμες για τη διάγνωση και την πρόγνωση.
Η οξυμετρία παλμού βοηθάει στον προσδιορισμό του ποσού του οξυγόνου στο αίμα. Αυτή η γρήγορη και ανώδυνη δοκιμασία χρησιμοποιεί μια συσκευή που τοποθετείται στο άκρο του δακτύλου. Τα αέρια στο αρτηριακό αίμα είναι πιο ακριβής μέτρηση των επιπέδων του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά απαιτεί μια βελόνα και είναι περισσότερο επώδυνη.
Δείγματα πτυέλων μπορούν να ληφθούν για να διερευνηθούν για σημεία φλεγμονής ή βακτηριακής λοίμωξης.
Αντιμετώπιση
ΔΕΝ χρειάζεστε αντιβιοτικά για την οξεία ιογενή βρογχίτιδα. Η λοίμωξη θα φύγει μόνη της μέσα σε 1 εβδομάδα. Ακολουθήστε τα επόμενα βήματα για να ανακουφιστείτε:
ΜΗΝ καπνίζετε
Να πίνετε αρκετά υγρά.
Ξεκουραστείτε
Πάρτε ασπιρίνη ή ακεταμινοφαίνη εάν έχετε πυρετό. ΜΗΝ δίνετε ασπιρίνη στα παιδιά.
Χρησιμοποιήστε ένα υγραντήρα ή ατμό στο μπάνιο.

Εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν, ο γιατρός σας μπορεί να σας γράψει έναν αναπνευστήρα για να ανοίξετε τους αεραγωγούς εάν έχετε συριγμό. Εάν ο γιατρός σας πιστεύει ότι έχετε μια δευτεροπαθή βακτηριακή λοίμωξη, μπορεί να σας χορηγήσει αντιβιοτικά. Συνήθως, τα αντιβιοτικά δεν χρειάζονται ή δεν συστήνονται.

Για οποιαδήποτε βρογχίτιδα, το πιο σημαντικό βήμα που μπορείτε να λάβετε είναι να ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΤΕ το κάπνισμα. Εάν η βρογχίτιδα διαγνωστεί αρκετά νωρίς, μπορείτε να προλάβετε τη βλάβη στους πνεύμονες.
Πρόγνωση

Για την οξεία βρογχίτιδα, τα συμπτώματα συνήθως φεύγουν μέσα σε 7 με 10 ημέρες, εάν δεν έχετε μια υποκείμενη πνευμονοπάθεια. Ωστόσο, ένας ξηρός, δυνατός βήχας μπορεί να παραμείνει για αρκετούς μήνες.

Η πιθανότητα ανάκαμψης είναι φτωχή για άτομα με προχωρημένη χρόνια βρογχίτιδα. Η πρώιμη αναγνώριση και αντιμετώπιση, σε συνδυασμό με τη διακοπή του καπνίσματος, βελτιώνει σημαντικά την πιθανότητα καλής έκβασης.
Πιθανές Επιπλοκές
Πνευμονία μπορεί να αναπτυχθεί είτε από οξεία, είτε από χρόνια βρογχίτιδα. Εάν έχετε χρόνια βρογχίτιδα, είναι περισσότερο πιθανό να αναπτύσσετε υποτροπιάζουσες αναπνευστικές λοιμώξεις. Μπορεί, επίσης, να αναπτύξετε:
Εμφύσημα
Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια ή πνευμονική καρδία
Πνευμονική υπέρταση

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Καλέστε το γιατρό σας εάν:
Έχετε βήχα τις περισσότερες μέρες ή έχετε βήχα που επιστρέφει συχνά
Ο βήχας παράγει αίμα
Έχετε υψηλό πυρετό ή ρίγη
Έχετε χαμηλό πυρετό για 3 ή περισσότερες μέρες
Έχετε παχύρρευστη, πρασινωπή βλέννα, ιδιαίτερα εάν μυρίζει άσχημα
Έχετε δύσπνοια ή θωρακικό άλγος
Έχετε υποκείμενη χρόνια νόσο, όπως καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια
Πρόληψη
ΜΗΝ καπνίζετε.
Κάντε το ετήσιο εμβόλιο έναντι της γρίπης και ένα εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου, σύμφωνα με τις εντολές του γιατρού σας.
Μειώστε την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Να πλένετε τα χέρια σας (και τα χέρια των παιδιών) συχνά, για να αποφύγετε την εξάπλωση ιών και άλλων λοιμώξεων.

ΓΡΙΠΗ - ΚΟΙΝΟ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ

Γρίπη: Τύποι, συμπτώματα και αντιμετώπιση

Η γρίπη είναι μια οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από διάφορους ιούς οι οποίοι μπαίνουν στον οργανισμό μας με την εισπνοή σταγονιδίων που εκπέμπονται με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα των νοσούντων.

Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ιών που προκαλούν τη γρίπη ήτοι ο Α, ο Β και ο C. Ο τύπος Α προκαλεί τις πιο σοβαρές λοιμώξεις και ο C τις πιο ελαφρές. Έξαρση της γρίπης παρουσιάζεται μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου οπότε και εκδηλώνονται κάθε χρόνο σποραδικά κρούσματα.

Κάθε 2-3 χρόνια συνήθως έχουμε εμφάνιση επιδημιών γρίπης, ενώ κάθε 10-15 χρόνια έχουμε πανδημίες όπου η πλειονότητα του πληθυσμού μιας χώρας προσβάλλεται από τη νόσο.

Μεγάλες πανδημίες γρίπης είχαμε το 1918, το 1957, το 1968 και το 1977.

Εξ αυτών η πιο σοβαρή ήταν αυτή του 1918 που θρηνήσαμε 21 εκατομμύρια θανάτους.

Ο χρόνος επώασης της γρίπης είναι 1-3 ημέρες και ο πάσχων μεταδίδει τη νόσο 1 ημέρα πριν και 3-7 ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Τα κύρια συμπτώματα της γρίπης είναι:
πονοκέφαλος
πόνοι στις αρθρώσεις και στην πλάτη
ζάλη και ίλιγγος
αδυναμία και κομάρες
πυρετός υψηλός που έρχεται συνήθως απότομα και συνοδεύεται από ρίγη και διαρκεί 3-4 ημέρες.
έντονοι ιδρώτες

Στη γρίπη σπάνια έχουμε τρέξιμο ή μπούκωμα της μύτης, ενώ μπορεί να υπάρχουν βήχας, φτερνίσματα, ανορεξία, ναυτία και έμετος.

Τα έντονα συμπτώματα της γρίπης διαρκούν 4-6 ημέρες, ενώ πλήρης αποκατάσταση της υγείας έχουμε 7-10 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Μερικές βαριές περιπτώσεις μπορεί να κρατήσουν και μερικές εβδομάδες, ενώ σε αρκετά άτομα η γρίπη αφήνει ένα βήχα και ένα αίσθημα αδυναμίας που κρατά μερικές εβδομάδες.

Η σημασία της γρίπης σαν νόσου οφείλεται κυρίως στην ταχύτητα εξάπλωσής της και στη βαρύτητα των επιπλοκών που, ευτυχώς, σπάνια εμφανίζονται. Οι επιπλοκές που είναι τα κύρια αίτια θνησιμότητας από γρίπη αφορούν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και εκδηλώνονται με πνευμονία ή βρογχίτιδα.κ.ά.

Η γρίπη δεν θα πρέπει να συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα που προκαλείται από διαφορετικούς ιούς, είναι πολύ πιο συχνό και εκδηλώνεται συνήθως με ελαφρότερη συμπτωματολογία.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση τόσο του κοινού κρυολογήματος όσο και της γρίπης γίνεται συμπτωματικά, προσπαθούμε δηλ. με διάφορα πρακτικά ή φαρμακευτικά μέσα να ανακουφίσουμε τον πάσχοντα από τα συμπτώματά του.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ανάπαυση σε θερμό περιβάλλον και τα ζεστά πώματα αρκούν για να δώσουν την ευκαιρία στη νόσο να κάνει τον κύκλο της και να υποχωρήσει. Σπανιότερα θα χρειασθεί κάποιο αντιπυρετικό, παυσίπονο, αντιβηχικό ή αποσυμφορητικό της μύτης.

Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση στις ιώσεις και κατά συνέπεια δεν έχουν θέση στη γρίπη. Διαπράττει μεγάλο λάθος πολύς κόσμος που καταφεύγει στη λήψη αντιβιοτικών από μόνος του ή μετά από πίεση στο γιατρό του.

Για την πρόληψη της γρίπης υπάρχει σήμερα εμβόλιο το οποίο όμως είναι αποτελεσματικό στο 75% των περιπτώσεων.

Το εμβόλιο της γρίπης δεν συνιστάται για όλα τα άτομα αλλά μόνο γι αυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο, όπως π.χ υπερήλικες, άτομα που πάσχουν από πνευμονοπάθειες ή καρδιοπάθειες ή νεφροπάθειες, διαβητικά άτομα και άτομα που εργάζονται σε υγειονομικές υπηρεσίες.

Οι ιοί της γρίπης μεταμορφώνονται από καιρό σε καιρό. Οι ιοί Α και Β μεταβάλλονται ελαφρώς κάθε χρόνο, γεγονός που μας υποχρεώνει να παρασκευάζουμε νέα εμβόλια.

Κάθε 10 χρόνια περίπου ο ιός Α μεταμορφώνεται τελείως, δημιουργώντας ένα τελείως νέο ιό και καθώς δεν υπάρχει ανοσία στον ιό αυτό προκαλεί εύκολα πανδημίες.

Το εμβόλιο της γρίπης αποτελείται από αδρανοποιημένους ή εξασθενημένους Α και Β ιούς της γρίπης. Συνιστάται να γίνεται με τις αρχές του φθινοπώρου ώστε το άτομο να είναι ανοσοποιημένο την εποχή της έξαρσης της νόσου δηλ. τον χειμώνα.

Μια δεύτερη δόση εμβολίου, κυρίως τον Ιανουάριο, ολοκληρώνει την ανοσία του ατόμου.

Μοναδική αντένδειξη για τη διενέργεια του εμβολίου είναι η υπερευαισθησία (αλλεργία) του ατόμου στο αβγό η ύπαρξη ιστορικού προηγούμενης αλλεργίας στο εμβόλιο. Επίσης, στις εγκύους δεν συνιστάται το εμβόλιο της γρίπης.

Σοβαρές παρενέργειες δεν έχει το εμβόλιο της γρίπης. Οι πιο συχνά εμφανιζόμενες είναι ο πόνος και η ερυθρότητα στο σημείο της ενέσεως που διαρκούν 1-2 ημέρες και που εμφανίζονται στο 1/3 των εμβολιασθέντων ατόμων.

Άλλες παρενέργειες είναι ο πυρετός, η κακουχία, και οι μυαλγίες που εμφανίζονται 6-12 ώρες μετά την ένεση και μοιάζουν με ελαφρά μορφή γρίπης. Σπανιότερες είναι οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας που παρουσιάζονται σε άτομα με ειδική ευαισθησία στο αβγό.

Θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι αν ένα μη εμβολιασμένο άτομο έλθει σε επαφή με κάποιον πάσχοντα από γρίπη τότε η διενέργεια του εμβολίου εκείνη τη στιγμή δεν τον προφυλάσσει, διότι όπως είπαμε απαιτείται κάποιος χρόνος για την ανάπτυξη της ανοσίας.

Κοινό Κρυολόγημα

Το κρυολόγημα προκαλείται από ιούς. Οι ρινοϊοί είναι αυτοί που ευθύνονται για το κοινό κρυολόγημα και προκαλούν το 40% των κρυολογημάτων. Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι ρινοϊών.

Πώς μεταδίδεται και για πόσο χρόνο;

Το κοινό κρυολόγημα εμφανίζεται υπό μορφή µικροεπιδηµιών λόγω του ότι μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα. Μεταδίδεται με τα σταγονίδια που εκπέμπει ο άρρωστος όταν αυτός μιλά, βήχει ή φταρνίζεται. Ένα άτομο που πάσχει από κοινό κρυολόγημα μεταδίδει τη νόσο 24 ώρες πριν και 5 ημέρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων.
Πότε εμφανίζονται και πόσο διαρκούν τα συμπτώματα;
Ο χρόνος που μεσολαβεί από την είσοδο του ιού στον οργανισμό μέχρι την εκδήλωση των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 1-4 ημέρες και διαρκούν περίπου μια βδομάδα. Σπάνια, μπορεί να διαρκέσουν λίγο περισσότερο.

Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα συνήθη συμπτώματα είναι:
ξερός βήχας
πονόλαιμος
καταρροή
ρινική συμφόρηση
βραχνάδα
πυρετός
φτάρνισμα

Μερικές φορές συνοδεύονται από:
«ροζ μάτι»
μυϊκούς πόνους
κόπωση
κακουχία
κεφαλαλγία
μυϊκή αδυναμία
ρίγη
απώλεια της όρεξης
εξάντληση
Πόσο συχνά παρουσιάζεται και τι επηρεάζει τη μεταδοτικότητα;

Οι ενήλικες παθαίνουν περίπου δύο λοιμώξεις από ρινοϊό κάθε 2 χρόνια, ενώ τα παιδιά συχνότερα (περισσότερο από μία φορά το χρόνο). H αύξηση των κρουσμάτων ευνοείται από την αυξημένη υγρασία, όχι όμως και από την πτώση της θερμοκρασίας και κυρίως επηρεάζεται από τις εποχικές μεταβολές των συνηθειών ζωής (π.χ. άνοιγμα σχολείων, γιορτές, συναθροίσεις σε κλειστούς χώρους).
Ποιες επιπλοκές μπορεί να παρουσιαστούν στη διάρκεια μιας ίωσης;
Τις πιο πολλές φορές οι ιώσεις προκαλούν νόσο ελαφράς ή μέτριας βαρύτητας, αλλά τα συμπτώματα υποχωρούν σε 3-4 ημέρες, χωρίς να δημιουργούν προβλήματα.

Μερικές φορές όμως:
μπορεί να παρουσιαστούν ορισμένες επιπλοκές εξαιτίας ενός λοιμώδους παράγοντα, καθώς το αμυντικό σύστημα βρίσκεται εξασθενημένο, οπότε τα συμπτώματα αλλάζουν και διαρκούν περισσότερες ημέρες (π.χ. μέση ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα, πνευμονία).
υπάρχουν ιοί που από την αρχή δημιουργούν σοβαρότατα προβλήματα, όπως πνευμονία, εγκεφαλίτιδα, ιογενή μηνιγγίτιδα (τα συμπτώματα από την αρχή είναι θορυβώδη).

Άτομα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές θεωρούνται οι χρονίως πάσχοντες, ηλικιωμένοι, ανοσοκατασταλμένοι, οι εγκυμονούσες και τα βρέφη.
Θεραπεία

Είναι συμπτωματική και αποσκοπεί στην ανακούφιση του ασθενή από τη συμφόρηση της ρινός, τη ρινόρροια, τη φαρυγγίτιδα, το βήχα, χορηγώντας αποσυμφορητικά, αντιβηχικά και αντιπυρετικά για λίγες ημέρες και όχι αντιβιοτικά.

Πρακτικά μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα, αφού σαν ιογενής λοίμωξη δεν επηρεάζεται από τα αντιβιοτικά. Η όλη θεραπευτική προσπάθεια αποσκοπεί στο να ανακουφίσουμε τον ασθενή από τα συμπτώματα του, μέχρις ότου η νόσος να κάνει τον κύκλο της και να φύγει. Η παραμονή του ατόμου σε ζεστό περιβάλλον και η πόση ζεστών ροφημάτων, τις περισσότερες φορές αρκούν για να ανακουφισθεί.
Πρόληψη
Εμβόλιο δυστυχώς για το κοινό κρυολόγημα δεν υπάρχει και αυτό γιατί είναι δύσκολο να κατασκευασθεί, λόγω του μεγάλου αριθμού των ιών που το προκαλούν.

Εκείνο που πρέπει να τονισθεί είναι ότι δε χρειάζεται το άτομο να πάρει αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος. Αυτό τονίζεται γιατί η κατάχρηση που γίνεται στα φάρμακα αυτά, τις περισσότερες φορές µε πρωτοβουλία των ασθενών, και ανώφελη είναι και επικίνδυνη.

Προφυλακτικά επιβάλλεται:
να διατηρούμε τον οργανισμό µας σε άριστη φυσική (σωματική και ψυχική) κατάσταση
να τρεφόμαστε καλά
να ντυνόμαστε κατάλληλα
να αποφεύγουμε το συγχρωτισμό µε νοσούντα άτομα,
να µη συχνάζουμε σε κλειστούς χώρους με άτομα που μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο
το συχνό πλύσιμο των χεριών και η χρησιμοποίηση καθαρών μαντιλιών επιβάλλεται

Τελευταία γίνονται αρκετές συζητήσεις για την αξία που έχει η βιταμίνη C στην πρόληψη γενικά των κρυολογημάτων. Αν και γενικά το θέμα βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση, η κατανάλωση σημαντικών ποσοτήτων φυσικής βιταμίνης C υπό μορφή φρέσκων φρούτων (κυρίως πορτοκάλια) που την εποχή αυτή αφθονούν στη χώρα µας, συνιστάται.